Projekt Metropolis to największa dotychczasowa wystawa sztuki współczesnej, podejmująca się tworzenia aktualnego obrazu Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego.
Pokaz podsumowuje realizowany od trzech lat program działań - międzynarodową dyskusję artystów wizualnych i dźwiękowych oraz teoretyków, traktujących sztuki wizualne jako narzędzie poznawcze, a nie realizujące przyjętą tezę czy wyobrażenia.
Projekt Metropolis bazował na rezydencjach artystycznych na terenie całego Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego oraz akcjach opierających się na aktywności mieszkańców regionu. Podczas powstawania prac szczególny nacisk położony był na działania ze społecznościami lokalnymi i propagowanie sztuki współczesnej tam, gdzie dotąd jej nie było, gdzie brak instytucji sztuki. Powstało kilkadziesiąt nowych dzieł sztuki artystów z różnych krajów i środowisk artystycznych.
Wystawa odkrywa równolegle, istniejące obok siebie, zróżnicowane: miasta w mieście, regiony w regionie. Czy bowiem znamy rzeczywiście nasz region, metropolię, miasta, dzielnice? Czy to jeden wizerunek, a może raczej jest ich wiele? Szereg nakładających się na siebie, przenikających obrazów: życzeniowych, ale i niechcianych, bazujących na tradycji, ale i wyraźnie od niej się odcinających.
Projekt Metropolis uwzględnia wiele perspektyw: społecznych, ekonomicznych, historycznych, kulturowych, politycznych. Tworzy nową ikonografię Śląska, odpowiadającą dzisiejszym przemianom i wyzwaniom współczesności. Pośród zagadnień podejmowanych przez artystów znajdują się między innymi: jednostkowa pamięć oraz umowność historii i granic, praca nad archiwami, skutki polskiej transformacji oraz blaski i cienie modernizacji, obecność mniejszości narodowych, język, wykluczenia ekonomiczne, przemiany pracy i krajobrazu, różne koncepcje przyszłości regionu, społeczna partycypacja, prze-pisywanie historii sztuki...
Wystawa uspójniona jest pracą-scenografią Łukasza Błażejewskiego, organicznie wiążącą poszczególne, autonomiczne wypowiedzi artystów. Tytułowe słowa: Metropolis i Projekt odnoszą się do przyszłościowego konceptu regionu - jednego organizmu. Jednocześnie teren realizacji prac jest pomyślany jako glokalizacyjna matryca działań, z możliwością uniwersalnego odczytania problemów współczesnego świata również dla innych miejsc.
Stanisław Ruksza, kurator wystawy
Otwarcie wystawy w Kopalni Guido - artyści Anna Baumgart i Grzegorz Klaman:
28 LUTEGO (sobota) 2015
Kopalnia Guido w Zabrzu – 320m pod ziemią
ul. 3 Maja 93
godz. 15:00
konieczna rezerwacja telefoniczna: tel. 032-271-40-77
GRZEGORZ KLAMAN
Śnienie - instalacja 2012 – 2014.
"Śnienie" jest rozwinięciem pracy, którą artysta prezentował na wystawie towarzyszącej Manifesta 2012 w belgijskim Genk. Jest złożona z wideoinstalacji składających się z metalowych szafek robotniczych(na Śląsku zwanych "szpindami") zawierających monitory wyświetlające wywiady z górnikami pracującymi niegdyś w kopalniach, świadkami i uczestnikami minionej historii. Artysta dociera do byłych górników z Limburgii (oraz ich potomków), między innymi polskich emigrantów, którzy wyjechali z kraju podczas pierwszej emigracji, jeszcze w latach 20' i rozpoczęli pracę w tamtejszym przemyśle górniczym, a następnie zmuszeni byli ten przemysł opuścić, na skutek jego upadku. To sytuacja analogiczna do wydarzeń w Polsce po transformacji systemowej. Robotnicy, którzy przyczynili się do przemiany ustrojowej, stali się ostatecznie jej ofiarami, wykluczył ich nowy, wyłoniony z tej przemiany porządek ekonomiczny. Klaman z subiektywnych wypowiedzi skonstruował złożoną, wielowymiarową historię, w której jednostkowe wspomnienia stają się narzędziem pozwalającym zbudować wielowarstwową narrację. Ten sposób odtwarzania pamięci zbiorowej jest czymś przeciwnym do monumentalizmu panującego w oficjalnym dyskursie. Artysta oddaje głos jednostkowej pamięci, wydobywa na powierzchnię stłumione szepty, echa, impresje, fragmenty wspomnień i relacji i wpisuje je w bieżącą sytuację i przestrzeń. Opowiadające szafki dają świadectwo. Interesującą artystę kwestią była kwestia pamięci oraz sposób reakcji. Czy istnieje jakiś rodzaj oporu, a może zgody na taką sytuację?
ANNA BAUMGART
Franciszka Wróbla bunt jest niepewny – praca filmowa 2013-2015
Projekt Anny Baumgart jest współczesnym spojrzeniem na problem młodych bezrobotnych na Śląsku. Dokumentując spotkanie z pozbawionym zatrudnienia młodym człowiekiem, artystka nawiązuje do realizacji z 1967 roku: filmu dokumentalnego Kazimierza Karabasza: "Rok Franka W."
Bohater Karabasza to Franek Wróbel, pochodzący z małej wioski dwudziestolatek, wkraczający w dorosłość w trudnych realiach Polski Ludowej lat 60-tych. W poszukiwaniu pracy trafił on do chorzowskiego Ochotniczego Hufca Pracy, gdzie zaczyna się jego historia.
Towarzyszący młodzieńcowi filmowcy, przez rok bacznie obserwowali jego życie we wszystkich aspektach, rejestrując zarówno związane z poszukiwaniem zatrudnienia kursy zawodowe, późniejszą pracę, święta w domu rodzinnym, a nawet czas wolny. Karabasz poprzez długą i cierpliwą pracę z niedoświadczonym aktorem, tworzy obiektywny portret ówczesnego młodego człowieka, który znalazł się w sercu śląskiej aglomeracji.
Film Anny Baumgart, próbuje - z perspektywy wkraczającego w dorosłe życie człowieka - odpowiedzieć na pytanie: jak wiele zmieniło się w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat? Jakie ambicje mają dzisiejsi dwudziestolatkowie, a jakie możliwości? Czy charakterystyczny dla
młodego pokolenia bunt pomaga w funkcjonowaniu we współczesnej rzeczywistości? I jaka jest ta śląska rzeczywistość młodych bezrobotnych?
Projekt Metropolis - informacje:
27.02-19.04.2015
miejsca: Muzeum Śląskie w Katowicach, CSW Kronika w Bytomiu, Kopalnia Guido w Zabrzu, przestrzeń publiczna miasta Tychy, Czytelnia Sztuki w Gliwicach
otwarcie: 27 LUTEGO (piątek) 2015 godz. 17:00
Muzeum Śląskie w Katowicach
ul. Tadeusza Dobrowolskiego 1
o godz. 19.00 koncert Roberta Piernikowskiego
Kurator: Stanisław Ruksza
Scenografia: Łukasz Błażejewski
Artyści: Anna Baumgart, Łukasz Błażejewski, Bogna Burska, Maciej Chodziński, Kuba Dąbrowski, Mikołaj Długosz, Magda Fabiańczyk, Giuseppe Fanizza, Marek Glinkowski, Frederik Gruyaert, Erla S. Haraldsdóttir, Paul Philipp Heinze, Lars Holdhus, Rafał Jakubowicz, Grzegorz Klaman, Barbora Klimova, Paweł Kulczyński, Darri Lorenzen, Bartek Materka, Krzysztof Miękus, Rafał Milach, Patrycja Orzechowska, Jan Pfeiffer, P.O.L.E., Natalia Romik, Maciej Salamon, Łukasz Skąpski oraz Ayuta, Rafał Bujnowski, Paweł Jarodzki, Łukasz Jastrubczak, Tomek Kowalski, Piotr Kurka, Kamil Kuskowski, Mikołaj Małek, Malwina Rzonca, Wilhelm Sasnal, Grzegorz Sztwiertnia, Małgorzata Szymankiewicz, Kristian Skylstad, Łukasz Surowiec, Matteo Terzaghi, Magda Tothova, Łukasz Trzciński, Matej Vakula, Aleksandra Wasilkowska, Marco Zürcher
Projekt Metropolis współorganizowany jest przez Fundację Imago Mundi, CSW Kronika w Bytomiu i Muzeum Śląskie w Katowicach.
Zespół (Fundacja Imago Mundi i CSW Kronika w Bytomiu): Dorota Aniszewska, Piotr Bujak, Agata Cukierska, Radek Ćwieląg, Agata Gomolińska-Senczenko, Kaja Gliwa, Katarzyna Kalina, Katarzyna Maniak, Daria Maślona, Aleksandra Matuszczyk, Maga Sokalska, Łukasz Szymczyk, Agata Tecl-Szubert, Martyna Tecl-Reibel, Łukasz Trzciński, Paweł Wątroba, Katarzyna Wojtasiewicz, Marcin Wysocki.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Partnerzy wystawy: Griffin Art Space, Epson, Silesia Film
Mecenas towarzyszącego programu edukacyjnego: Griffin Art Space
Partnerzy: Bytomskie Centrum Kultury, Miasto Chorzów, Czytelnia Sztuki w Gliwicach, Kopalnia Guido w Zabrzu, Efekt Plus, Konior, Da Vinci Team, KZK GOP, Stych
Współpraca:
Careof/DOCVA w Mediolanie, FUTURA Centre for Contemporary Art, Muzeum Miejskie w Tychach, Icelandic Art Center, MDK Batory, Fundacja Brama Cukermana, Kunsthaus Dresden, Miasto Sosnowiec, Kunsthall Grenland, Miasto Piekary Śląskie, Miasto Tychy, Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Narodowe Centrum Kultury, Reykjavik Art Museum, Narodowy Instytut Audiowizualny, Muzeum Historii Polski, Pro Helvetia, NoPlace, Fundusz Wyszehradzki
strony internetowe:
www.projektmetropolis.pl
www.imagomundi.pl
www.kronika.org.pl
www.muzeumslaskie.pl
www.kopalniaguido.pl
www.czytelniasztuki.pl